تقویم تاریخی انقلاب اسلامی روز دوم اردیبهشت را روز تأسیس سپاه پاسداران ثبت کرده است؛ اما در آرم سپاه پاسداران سال ۱۳۵۷ درج شده است. ذکر دو تاریخ از چه موضوعی حکایت دارد؟ برای برخی سؤال پیش آمده که از این دو گزینه کدام صحیح است؟ گفتنی است، پس از ورود امام خمینی(ره) به ایران، جمعی از متفکران انقلابی همواره دغدغه امنیت جان امام(ره) و حفظ دستاوردها را داشتند. بنابراین، برای رفع این نگرانی به فکر تأسیس سازمان و تشکیلاتی افتادند که بتواند به منزله بازوی امنیتی‌ـ سیاسی فرهنگی انقلاب نقش ایفا کند. از همان ایام عده‌ای از مبارزان در تهیه و طرح تشکیلات منسجم جدید تلاش می‌کردند و ایده‌ها و طرح‌هایی را ارائه می‌دادند. هر چه زمان گذشت، ضرورت ایجاد چنین مجموعه‌ا‌ی بیشتر حس شد تا اینکه پس از روز ۲۱ و ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، یعنی روز ۲۳ همین جمع دغدغه‌دار انقلاب به دیدار امام راحل رفتند و درباره پذیرفتن هر مسئولیتی و مأموریتی اعلام آمادگی کردند، همچنین از اختلافات گروه‌ها و از امنیت عمومی بعد از پیروزی انقلاب ابراز نگرانی کردند و رسیدگی به این امر را خواستار شدند. پس از رهنمودهای امام(ره)، دامنه جلسات بحث و گفت‌وگو در زمینه ایجاد نهاد و تشکیلات جدید امنیتی گسترده‌تر شد تا اینکه گزینه «پاسداران انقلاب» مورد توجه بیشتری قرار گرفت و انقلابیون آن را در دستور کار خود قرار دادند. تا هنگامی که حضرت امام(ره) در روز دهم اسفند ۱۳۵۷ محل استقرارشان از تهران به قم منتقل شد؛ بحث تشکیلات «پاسداران انقلاب» جدی‌تر دنبال شد. در همان روزهای اول اسفند ۱۳۵۷ بود که کلمه «سپاه» هم به آن اضافه و رسانه‌ای شد. در این فرصت، برخی از اعضای گروه نهضت آزادی که در دولت موقت پشتیبانی می‌شدند، در مراکزی مانند محل ساواک که در خیابان سلطنت‌آباد آن روزها و پاسداران فعلی بود، مستقر شدند با عنوان سپاه پاسداران؛ جمع دیگر با سرپرستی شهید محمد منتظری که آن تشکیلات را دولتی تلقی می‌کردند، به اداره گذرنامه رفتند و با عنوان سپاه پاسداران انقلاب شروع به کار کردند. جماعت دیگری که بیشتر آموزش‌دیده جنگ‌های چریکی در فلسطین بودند، با سرپرستی ابوشریف در پادگان جمشید با همین عنوان سپاه شروع به کار کردند، گروه‌های سیاسی که مشی مسلحانه هم داشتند در زندان قصر و اوین فعال شدند و با تأکید امام(ره) تحت عنوان مجاهدین انقلاب اسلامی منجسم و یکی شدند که بعدا در روز ۱۶ فروردین ماه ۱۳۵۸ در دانشگاه تهران اعلام موجودیت کردند. هر یک از این چهار تشکل مدعی بودند سپاه پاسداران انقلاب هستیم. اختلاف این چهار گروه ادامه داشت و هر یک فعال بودند و نیرو جذب می‌کردند. این گروه‌ها سربرگ جدا با آرم خودشان داشتند. فعالیت این گروه‌ها ادامه داشت تا اینکه گروه پادگان جمشیدیه طرح پیشنهادی اساسنامه را به شورای انقلاب داد. شورای انقلاب اساسنامه ۹ ماده‌ای و ۹ تبصره‌ای را به تصویب رساند و روز دوم اردیبهشت ۱۳۵۸ امام خمینی(ره) آن را تأیید کرده و آن چهار تشکیلات هر کدام سه نفر نماینده معرفی کردند. به این ترتیب، مرحله ادغام صورت گرفت و تحت عنوان «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی» سامان داده شد.
